Σακχαρώδης Διαβήτης Κύησης (ΣΔΚ)

Η εμφάνιση σακχαρώδη διαβήτη (ΣΔ) κατά την κύηση για πρώτη φορά ονομάζεται σακχαρώδης διαβήτης κύησης (ΣΔΚ).

Οφείλεται στην αντίσταση στην ινσουλίνη που προκαλείται από την αύξηση των ορμονών του πλακούντα όπως τα οιστρογόνα, η προγεστερόνη, η κορτιζόλη.
Η συνεχώς αυξανόμενη αντίσταση οδηγεί τα β- κύτταρα του παγκρέατος της μητέρας να παράγουν συνεχώς αυξανόμενες ποσότητες ινσουλίνης. Όταν το πάγκρεας αδυνατεί να ανταπεξέλθει στις ανάγκες για περισσότερη ινσουλίνη, εμφανίζεται ο σακχαρώδης διαβήτης κύησης (ΣΔΚ).
Εμφανίζεται περίπου στο 3-8% των κυήσεων.

Υπάρχουν προδιαθεσικοί παράγοντες για την ανάπτυξη σακχαρώδη διαβήτη κύησης (ΣΔΚ), όπως:

• Αυξημένο σωματικό βάρος κατά την έναρξη της εγκυμοσύνης. Υπέρβαρες ή παχύσαρκες γυναίκες με BMI ≥ 25 kg/m2 κατά την έναρξη της εγκυμοσύνης παρουσιάζουν αυξημένο κίνδυνο για εμφάνιση ΣΔΚ.
• Οικογενειακό ιστορικό σακχαρώδη διαβήτη.
• Προηγούμενες κυήσεις με σακχαρώδη διαβήτη κύησης (ΣΔΚ).
• Ηλικία, γυναίκες άνω των 25 ετών, έχουν αυξημένες πιθανότητες για εμφάνιση ΣΔΚ.
• Φυλή, οι αφρικανομερικής, ισπανικής και ινδονησιακής καταγωγής γυναίκες παρουσιάζουν αυξημένο κίνδυνο.
• Ύπαρξη Συνδρόμου Πολυκυστικών Ωοθηκών.
• Ύπαρξη προδιαβήτη προ εγκυμοσύνης.

Για να τεθεί η διάγνωση ΣΔΚ πρέπει να πληρούνται κάποια κριτήρια.

Έτσι, εάν η μέτρηση γλυκόζης νηστείας στην πρώτη επίσκεψη στο Γυναικολόγο για την εγκυμοσύνη είναι >126 mg/dl, η γυναίκα πρέπει να αντιμετωπιστεί ως προϋπάρχων σακχαρώδης διαβήτης (ΣΔ).

Αν αυτή η μέτρηση είναι ≥ 92 mg/dl και <126 mg/dl, γίνεται αντιμετώπιση ως επί σακχαρώδη διαβήτη κύησης (ΣΔΚ) από την αρχή της εγκυμοσύνης.

Στην περίπτωση που η μέτρηση γλυκόζης αίματος είναι < 92 mg/dl, προγραμματίζεται δοκιμασία φόρτισης με γλυκόζη μεταξύ της 24ης και 28ης εβδομάδας κύησης.

Στην δοκιμασία φόρτισης με γλυκόζη, γίνεται μία αρχική μέτρηση σε νηστεία (δηλαδή μετά από τουλάχιστον 8 ώρες χωρίς λήψη τροφής), ακολουθείται από κατανάλωση 75 gr άνυδρης γλυκόζης από του στόματος και μέτρηση των τιμών γλυκόζης αίματος μετά από 60 λεπτά και 120 λεπτά.

Οι τιμές αναφοράς είναι:
Γλυκόζη νηστείας: ≥ 92 mg/dl
Γλυκόζη 60 λεπτών: ≥ 180 mg/dl
Γλυκόζη 120 λεπτών: ≥ 153 mg/dl

Αν έστω και μία από αυτές τις τιμές είναι ίση ή μεγαλύτερη, τίθεται η διάγνωση του σακχαρώδη διαβήτη κύησης (ΣΔΚ).

Αξίζει να σημειωθεί, ότι πριν τη εξέταση, οι γυναίκες πρέπει να έχουν καταναλώσει τις προηγούμενες 3 ημέρες τροφές πλούσιες σε υδατάνθρακες (τουλάχιστον 150 gr ημερησίως), ώστε η εξέταση να είναι αξιόπιστη.

Η θεραπευτική αντιμετώπιση του σακχαρώδη διαβήτη κύησης (ΣΔΚ) περιλαμβάνει αρχικά υγιεινοδιαιτική αγωγή και άσκηση στα αποδεκτά πλαίσια μιας εγκυμοσύνης.

Η γυναίκα θα πρέπει επίσης να ενταχθεί σε σχήμα αυτομετρήσεων γλυκόζης με τη χρήση συσκευών αυτομέτρησης και παρακολούθησης των τιμών γλυκόζης τόσο πριν το φαγητό, όσο και 1 ώρας μετά το γεύμα.

Οι στόχοι ορίζονται ως :

• Γλυκόζη νηστείας ή προγευματικά: 70 – 95 mg/dl
• Γλυκόζη 1 ώρα μετά το γεύμα: 90 – 130 mg/dl
• Γλυκόζη 2 ώρες μετά το γεύμα: 80 – 120 mg/dl

Στην περίπτωση που παρά τις υγιεινοδιαιτητικές παρεμβάσεις και την άσκηση, οι τιμές γλυκόζης δεν είναι εντός του στόχου, τότε στο θεραπευτικό σχήμα πρέπει να προστεθεί η χορήγηση ινσουλίνης.

Ως γενικός κανόνας προτείνεται η λήψη ημερησίως τουλάχιστον 175gr υδατανθράκων, τουλάχιστον 70gr πρωτεΐνης και 30gr φυτικών ινών, με κατανομή γευμάτων σε μικρά και συχνά μέσα στην ημέρα. Η παρακολούθηση της αύξησης του βάρους της εγκύου είναι επίσης σημαντική για τη σωστή ρύθμιση.

Η επίτευξη και διατήρηση τιμών γλυκόζης σε αυτά τα επίπεδα απομακρύνει κινδύνους και επιπλοκές που συνδυάζονται με το σακχαρώδη διαβήτη κύησης (ΣΔΚ) όπως μακροσωμία του εμβρύου, πολυυδράμνιο, περιγεννητικούς κινδύνους όπως θάνατο, δυστοκία ώμων, κατάγματα, προεκλαμψία, μαιευτικές παραλύσεις, ανάγκη για καισαρική τομή και απώτερους κινδύνους για το παιδί εμφάνισης σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2 (ΣΔ2), παχυσαρκίας, μεταβολικού συνδρόμου, αλλά και απώτερο κίνδυνο για τη μητέρα εμφάνισης ΣΔ2.

Οι γυναίκες που εμφάνισαν σακχαρώδη διαβήτη κύησης, συνιστάται να ελέγχονται μετά τον τοκετό, σε 1-3 ημέρες μετά με μέτρηση γλυκόζης νηστείας, 2-3 μήνες μετά με διενέργεια δοκιμασίας φόρτισης με γλυκόζη, στο 1 έτος μετά τον τοκετό με επανάληψη της δοκιμασίας φόρτισης.
Επίσης συνιστάται η διενέργεια δοκιμασίας φόρτισης με γλυκόζη πριν την επόμενη κύηση.